گازەتىمىزدىڭ ۇرىمجىدەن بەرگەن حابارى. ءتىلشىمىز چىن ۋىن حابارلايدى. 1-ايدىڭ 14-، 15-كۇندەرى اۆتونوميالى رايوندىق 13-كەزەكتى حالىق قۇرىلتايىنىڭ 2- ماجىلىسىنە قاتىناسقان تارباعاتاي ايماعىنىڭ ۋاكىلدەر ۇيىرمەسى جالپى ءماجىلىس اشىپ، ۇكىمەت قىزمەتىنەن باياندامانى مۇقيات تالقىلادى. اۆتونوميالى رايوندىق حالىق قۇرىلتايى تۇراقتى كوميتەتىنىڭ مەڭگەرۋشىسى شاۋكەت يمىن تالقىعا قاتىناستى.
اۆتونوميالى رايوندىق حالىق قۇرىلتايىنىڭ ۋاكىلى، ايماقتىق پارتكومنىڭ شۋجيى شۋە بين بىلاي دەدى: «باياندامانى تىڭداعاننان كەيىن ءۇش ءتۇرلى اسەر الدىم: ءبىرىنشى، ساياسي تۇرعى كورنەكتىلەنىپ، نازار باس نىساناعا بۇلجىماستان شوعىرلاندىرىلعان؛ ەكىنشى،تەرەڭ وي جۇگىرتىلىپ، شىندىققا جۇگىنىپ، ناقتىلى ىستەۋ ايگىلەنگەن؛ ءۇشىنشى، باتىلدىقپەن جاۋاپكەرلىك ارقالاپ، ىسكەرلىك بايقاتۋ ايگىلەنىپ، حالىققا دەگەن تەرەڭ سۇيىسپەنشىلىك بەينەلەنگەن. اسىرەسە، باياندامادا العا قويىلعان ‹ءۇرىمجى-سانجى-شىحىزى›، ‹كۇيتۇن ـ مايتاۋ-ءۇرىمجى› ءوڭىرى اتموسفەراسىنىڭ لاستانۋىنان بىرلەسىپ ساقتانۋ جانە بىرلەسىپ تىزگىندەپ، بىرلىكتە جونگە سالۋ، ‹بەس ۇلكەن ورتالىق›، شەكارا حالىقتارىنىڭ كۇندەلىكتى ساۋدا بازارى جانە ‹وتكەل ەكونوميكالىق بەلدەۋى› قۇرىلىسى، جىبەك جولى ۇلتتىق سالت-سانا مادەنيەتى، شەكارا (شەكارا اتتاعان)، تيانشان تاۋىن اينالىپ جۇرەتىن مىڭ شاقىرىمدىق ساياحات سارا ماركالارى سياقتى ساياحات لەنياسىن اشۋ، قارامايلى -شاۋەشەك تەمىر جولىن سالىپ بولۋ، ماحۋ ەرەكشە ءىرى تۇرپاتتى مۇناي الابىن بارلاۋ-اشۋ قادامىن جەدەلدەتۋ سياقتى تارباعاتايدىڭ جەدەل دامۋىمەن تىعىز قاتىستى ماڭىزدى مىندەتتەر اۆتونوميالى رايوندىق پارتكوم مەن حالىق ۇكىمەتىنىڭ تارباعاتاي ايماعىنىڭ قىزمەتىنە وسكەلەڭ ءمان بەرۋى مەن بار كۇشپەن قولداۋى سانالىپ، تارباعاتاي ايماعىنداعى ءار ۇلت حالىق جۇرتشىلىعىنىڭ باس نىسانانى تىعىز ارقاۋ ەتىپ، باس نىسانانى بۇلجىتپاي باتىل تياناقتاندىرىپ، بۇكىل ىنتا-پەيىلىمەن ورنىقتىلىقتى قورعاپ، دامۋدى بار كۇشپەن جەبەۋدەگى سەنىمدەرى مەن بەكىمدەرىن نىعايتا تۇسپەك».
شۋە بين مىنالاردى ءبىلدىردى: ماجىلىستە تۇراقتانعان نىسانا-مىندەتتەر بويىنشا، جاۋاپكەرلىكتى كۇشەيتىپ، ءتۇيىندى كورنەكتىلەندىرىپ، شارالاردى جىڭىشكەلىكپەن تۇراقتاندىرىپ، تياناقتاندىرۋدى مىقتى ۇستاپ، ساياسيدى جەتەكشى ەتۋگە باستان-اياق تاباندى بولىپ، ايقىن تۋ ۇستاي وتىرىپ ساياسيدى دارىپتەيمىز؛ نازاردى باس نىساناعا بۇلجىماستان باتىل شوعىرلاندىرىپ، ايماعىمىزدىڭ قوعام ورنىقتىلىعىنان ۇلكەن ءىس، ورتاشا ءىس، كىشكەنە ءىس تە تۋىلماۋىنا، ايماعىمىزدىڭ قوعامدىق جالپى جاعدايىنىڭ ءۇرتىس ورنىقتىلىعىنا، ۇزاق ۋاقىت ورنىقتىلىعىنا، جاپپاي ورنىقتىلىعىنا كەپىلدىك ەتەمىز؛ نازاردى باس نىساناعا بۇلجىماستان باتىل شوعىرلاندىرىپ، ەكونوميكانىڭ جوعارى ساپالى دامۋىن ىلگەرىلەتۋگە؛ نازاردى باس نىساناعا بۇلجىماستان باتىل شوعىرلاندىرىپ، حالىق تۇرمىسىن بار كۇشپەن قامتاماسىزداندىرۋ جانە جاقسارتۋ تەبىنىن ارتتىرامىز؛ نازاردى باس نىساناعا بۇلجىماستان باتىل شوعىرلاندىرىپ، ۇلتتار ىنتىماعى قىزمەتىن بار ىنتامەن، بار قىزعىندىلىقپەن، بار كۇشپەن جاقسى ىستەيمىز؛ نازاردى باس نىساناعا بۇلجىماستان باتىل شوعىرلاندىرىپ، ءدىن قىزمەتىن مۇقيات جاقسى ىستەيمىز؛ نازاردى باس نىساناعا بۇلجىماستان باتىل شوعىرلاندىرىپ، يدەولوگيا شەبىن باتىل جاقسى كۇزەتەمىز؛ نازاردى باس نىساناعا بۇلجىماستان باتىل شوعىرلاندىرىپ، ستيل قۇرىلىسىنىڭ ۇزاق ۋاقىتتىق شايقاسىن جاقسى جۇرگىزەمىز؛ نازاردى باس نىساناعا بۇلجىماستان باتىل شوعىرلاندىرىپ، باس نىسانانى تياناقتاندىرۋدىڭ قۇدىرەتتى بىرلىك كۇشىن توپتايمىز؛ نازاردى باس نىساناعا بۇلجىماستان باتىل شوعىرلاندىرىپ، وڭىرلەردىڭ ءبىر تۇلعالانا توعىسۋىن بەلسەنە ىلگەرىلەتىپ، ءتۇرلى قىزمەت ورنالاستىرۋلارىنىڭ شىنايى، مىقتى يگەرىلىپ، ناقتى ونىمدىلىك جاراتىلۋىنا كەپىلدىك ەتىپ، اۆتونوميالى رايوندىق پارتكومنىڭ ءاربىر ورنالاستىرۋلارى مەن تالاپتارىنىڭ تارباعاتايدا جۇزدە-ءجۇز پروتسەنت تياناقتانىپ تامىر تارتۋىنا مۇمكىندىك جاسايمىز».
اۆتونوميالى رايوندىق حالىق قۇرىلتايىنىڭ ۋاكىلى، ايماقتىق پارتكومنىڭ ورىنباسار شۋجيى، اكىمشىلىك مەكەمەسىنىڭ ۋاليى مۇقيات بىلاي دەدى: «ۇكىمەت قىزمەتىنەن باياندامادا باس نىسانا تىعىز ارقاۋ ەتىلگەن، تاقىرىبى ايقىن، وي جەلىسى انىق، ناتيجەنى قورىتىندىلاۋى ناقتىلى، ورنالاستىرۋلارى ەگجەي-تەگجەيلى بولىپ، 2018-جىلعى قىزمەتكە 8 جاقتان قورىتىندى جاساپ، 2019-جىلعى 10 جاقتاعى قىزمەت ءتۇيىنىن ايقىندادى. اۆتونوميالى رايوننىڭ ءىس جۇزىندىگىنە بارىنشا ۇيلەسەدى، بىزگە ورنىقتىلىق جونىندەگى سەنىمنىڭ بارعان سايىن كۇشەيە تۇسكەندىگىن، ورنىقتىلىقتىڭ پايداسى ءۇرتىس جارىققا شىققاندىعىن، ورنىقتىلىقتىڭ حالىق تىلەگى نەگىزى بارعان سايىن بەكەمدەلە تۇسكەندىگىن تولىق سەزىندىردى». مۇقيات ءوزىنىڭ ءىس جۇزىندىگى مەن ۇيرەنۋ جاعدايىنا بىرلەستىرە وتىرىپ، بايانداما رۋحىن جاقسى دايەكتىلەندىرۋ، تياناقتاندىرۋ جونىندە مىنالاردى ءبىلدىردى: «باياندامانى ۇيرەنۋ، دايەكتىلەندىرۋدە شي جينپيڭ جولداستى ۇيتقى ەتكەن پارتيا ورتالىق كوميتەتىنىڭ شينجياڭدى جونگە سالۋ جالپى جوباسىن، اسىرەسە، قوعام ورنىقتىلىعى مەن باياندى تىنىشتىق باس نىساناسىن باستان-اياق بارلىق قىزمەتتى ورىستەتۋدەگى قيمىل باعدارنامامىز ەتىپ، باس نىسانانى تىعىز ارقاۋ ەتىپ، ورنىقتىلىقتى قورعاۋ شارالارىن تياناقتاندىرۋدى بارىنشا مىقتى ۇستاۋىمىز؛ باس نىساناعا بەلسەنە قىزمەت وتەپ، ەكونوميكانىڭ جوعارى ساپالى دامۋىن ىلگەرىلەتۋىمىز؛ نازاردى باس نىساناعا بۇلجىماستان شوعىرلاندىرىپ، حالىق تۇرمىسىنىڭ جاقسارۋىن ۇزدىكسىز ىلگەرىلەتۋىمىز كەرەك. كەلەسى قادامدا اناعۇرلىم ىشكەرىلەي ۇيرەنىپ، رۋحىن تولىق ۇعىنىپ، شارالاردى ىشكەرىلەي تياناقتاندىرىپ، بايانداماداعى ءتۇرلى ورنالاستىرۋلاردىڭ تياناقتانىپ، تامىر تارتىپ، ناقتىلى ونىمدىلىك جاراتۋىنا كەپىلدىك ەتەمىن».
ماجىلىسكە سىرتتاي قاتىناسقان ايماقتىق حالىق قۇرىلتايى قىزمەت كوميتەتىنىڭ مەڭگەرۋشىسى سالتانات عينايات قىزى بىلاي دەدى: «ۇكىمەت قىزمەتىنەن باياندامادا ماكرولىق جاقتان مەڭگەرۋ دە ءارى ناقتى شارالار دا بار، تىڭداعاننان كەيىن تەرەڭ شابىت الدىم، وي قورىتتىم. حالىق قۇرىلتايى شەبىنىڭ قىزمەتكەرى رەتىندە، قايتىپ بارعان سوڭ حالىق قۇرىلتايى قىزمەتىنىڭ ءىس جۇزىندىگىمەن ۇشتاستىرا وتىرىپ، وسكەلەڭ جاۋاپكەرلىك سەزىممەن جانە تاريحي بورىشتىلىق سەزىممەن ءار دارەجەلى حالىق قۇرىلتايى ۋاكىلدەرىن بايانداما رۋحىن ۇيرەنۋگە، ۇگىتتەۋگە، دايەكتىلەندىرۋگە جانە تياناقتاندىرۋعا ۇيىمداستىرىپ، مۇقيات ۇيرەنۋگە، كەڭىنەن ۇگىتتەۋگە، تولىق تياناقتاندىرۋعا كۇش سالىپ، ءماجىلىس رۋحىنىڭ ايماعىمىزدا تياناقتانىپ، تامىر تارتۋىنا كەپىلدىك ەتۋگە قۇلشىنامىن».
اۆتونوميالى رايوندىق حالىق قۇرىلتايىنىڭ ۋاكىلى، ايماقتىق پارتكومنىڭ مۇشەسى، ءتارتىپ تەكسەرۋ كوميتەتىنىڭ شۋجيى، باقىلاۋ-تەكسەرۋ كوميتەتىنىڭ مەڭگەرۋشىسى چىن شىجۇڭ بىلاي دەدى: «باياندامانىڭ يدەياسى ايقىن، مازمۇنى كەمەلدى، تالابى ناقتىلى، شارالارى پارمەندى بولىپ، قىزمەت جان-جاقتىلى قورىتىندىلانۋمەن بىرگە ءتۇيىندى ورنالاستىرۋ جاسالعان، ۇقىپتى پوزيتسيا، قاراپايىم جازۋ ستيلى، شىنايى قىزمەت ستيلى ايگىلەنگەن، تۇرعىسى بيىك، يگەرۋى ءدال، ناقتىلى، وبيەكتيۆ، قۇنى جوعارى جاقسى بايانداما بولدى.
ۇكىمەت قىزمەتىنەن باياندامادا العا قويىلعان رەفورما، دامۋ، ورنىقتىلىق نىساناسى جاراسىمدى، ورنىقتى قوعامدىق ورتا مەن ستيلى تازا، سالتى دۇرىس ساياسي ەكولوگيانىڭ كەپىل بولۋىن قاجەت ەتەدى. ءتارتىپ تەكسەرۋ شەبىنىڭ ۋاكىلى رەتىندە، باس نىسانانى تىعىز ارقاۋ ەتىپ، قىزمەتىمدى تياناق ەتىپ، فۋنكتسياعا، تاسىلگە، ستيلگە ىشكەرىلەي بۇرىلىس جاساپ، نازاردى نەگىزگى كاسىپكە شوعىرلاندىرىپ، باقىلاۋ، ءتارتىپتى اتقارۋ، جاۋاپكەرلىكتى قۋزاستىرۋ جانە باقىلاۋ، تەكسەرۋ، ءبىر جايلى ەتۋ فۋنكتسيامىزدى شىنايى اتقارىپ، ءىرىپ-شىرۋگە قارسى تۇرىپ، جەمقورلىقتى جازالاپ، سالتتى جاقسارتىپ، ءتارتىپتى قاتاڭداستىرىپ، باس نىسانانى تياناقتاندىرىپ، جاراسىمدى، ەكولوگياسى كوركەم، قونىستانۋعا جايلى تارباعاتاي قۇرۋدى مىعىم كەپىلدىكپەن قامدايمىن».
اۆتونوميالى رايوندىق حالىق قۇرىلتايىنىڭ ۋاكىلى، ايماقتىق پارتكومنىڭ مۇشەسى، ۇيىمداستىرۋ ءبولىمىنىڭ باستىعى ليۋ لي بىلاي دەدى: «باياندامانىڭ تۇرعىسى بيىك، وي جەلىسى دۇرىس، شارالارى ناقتىلى بولىپ، كورىكتى شينجياڭ قۇرۋداعى سەنىمىمىز بەن بەكىمىمىزدى ونان ارى نىعايتا ءتۇستى. تومەندە ۇكىمەت قىزمەتىنەن باياندامانى دايەكتىلەندىرۋ، تياناقتاندىرۋ جونىندەگى بىرنەشە اسەرىمدى ايتايىن: ءبىرىنشى، نازاردى باس نىساناعا شوعىرلاندىرىپ، نەگىزگى ساتى ۇيىمدارىنىڭ بۇقارالىق ابزالدىلىعىن تولىق ساۋلەلەندىرىپ، قوعام ورنىقتىلىعى مەن باياندى تىنىشتىقتىڭ جەتىستىكتەرىن جاپپاي بەكەمدەۋىمىز؛ ەكىنشى، نازاردى باس نىساناعا شوعىرلاندىرىپ، نەگىزگى ساتى ۇيىمدارىن جاۋىنگەر قامال ەتىپ قۇرۋ جاعىندا بارىنشا كۇش سالۋىمىز؛ ءۇشىنشى، نازاردى باس نىساناعا شوعىرلاندىرىپ، حالىق تۇرمىسىن جاپپاي قامتاماسىزداندىرۋ جانە جاقسارتۋ جاعىنداعى ۇسىنىلىمدى ارتتىرۋىمىز كەرەك».
ليشا، گۇلجاينار قۇمار قىزى، راحىمان امەت، ميڭ ۋىنجۇن قاتارلى ۋاكىلدەر بايانداماداعى اۋىل-قىستاقتى كوركەيتۋ ستراتەگياسىن ىشكەرىلەي اتقارۋ، ساياحات ارقىلى شينجياڭدى گۇلدەندىرۋ ستراتەگياسىن جاپپاي اتقارۋ، ناقتى تۇلعالىق ەكونوميكانى كۇش سالا دامىتۋ، حالىق تۇرمىسىن كۇش سالا قامتاماسىزداندىرۋ جانە جاقسارتۋ سياقتى مازمۇنداردى توڭىرەكتەي وتىرىپ لەبىز ءبىلدىرىپ، باس نىسانانى جالعاستى بۇلجىماستان باتىل تياناقتاندىرىپ، جوعارى ساپالى دامۋعا جاراسىمدى قوعامدىق ورتا ازىرلەۋ؛ «ءۇش ۇلكەن قامال الۋ شايقاسىن» جالعاستى تاباندىلىقپەن جاقسى جۇرگىزىپ، ولقىلىقتاردى تولىقتاۋعا بارىنشا كۇش سالۋ؛ حالىقتى وزەك ەتە وتىرىپ دامۋ يدەياسىندا جالعاستى تاباندى بولىپ، حالىقتى ءتىپتى دە مول تابىس سەزىمىنە، باقىت سەزىمىنە، حاۋىپسىزدىك سەزىمىنە يە ەتۋ ۇسىنىستارىن ورتاعا قويدى.
اۆتونوميالى رايوندىق حالىق قۇرىلتايىنىڭ ۋاكىلى، اۆتونوميالى رايونداعى قاتىستى تاراۋلاردىڭ باسشىلارىنان يىن شينجياڭ، داي ۋجۇن، دالەلبەك كەنجەقان ۇلى تالقىعا قاتىناستى؛ اۆتونوميالى رايونداعى قاتىستى تاراۋلاردىڭ باسشىلارىنان كاڭ پيڭ، لي ۋىنفۋ، ديڭ شۋچيڭ، مامەت مۇسا، چىن شىجىن، لو چى، چىن داۋچياڭ، ايماقتىق ورتا دارەجەلى حالىق سوتى مەن بولىمشە پروكۋراتۋرانىڭ جاۋاپتى جولداستارىنان مۇقاش قۇربانعالي ۇلى، پارحات ءومارجان، مەملەكەتتىك 13-كەزەكتى حالىق قۇرىلتايىنىڭ ۋاكىلى مين شياۋچيڭ قاتارلىلار ماجىلىسكە سىرتتاي قاتىناستى.
رەداكتورى : جىگەر ومىربەك ۇلى
تورابىمىزدان ماقالا كوشىرەتىن بولساڭىز، توراپ اتىن بەرىپ قويۋدى ۇمىتپاڭىز، بولماسا زاڭدىق جاۋاپكەرلىگىن قۋزاستىرامىز.
مىسالى: «تارباعاتاي اقپارات تورابىنان» الىندى