■ ايماق 2-توپتاعى «اۋەلگى ماقساتتى ۇمىتپاۋ،بورىشتى ەستە بەرىك ساقتاۋ» نەگىزگى تاقىرىپتىق تاربيەنى ىلگەرىلەتتى
ءتىلشىمىز جاڭ پەيچي حابارلايدى. 2- توپتاعى «اۋەلگى ماقساتتى ۇمىتپاۋ، بورىشتى ەستە بەرىك ساقتاۋ» نەگىزگى تاقىرىپتىق تاربيە باستالعاننان بەرى ايماق ءىس جۇزىندىكپەن ۇشتاستىرىپ، تىعىز ورنالاستىرۋ جاساپ، ەرتە باستان جوبالاۋعا، ءبىر تۇتاس جوسپارلاپ ورنالاستىرۋعا، قاتاڭ تالاپ قويۋعا كۇش سالىپ، نەگىزگى تاقىرىپتىق تاربيەنىڭ جوعارى ولشەمدە باستالۋىنا، جوعارى دەڭگەيدە ىلگەرىلەتىلۋىنە، جوعارى ساپادا تياناقتانۋىنا كەپىلدىك ەتتى.
ۇيرەنۋدى الدىمەن جۇرگىزىپ، ۇيرەنۋ رايىن قويۋلاتتى. ايماقتاعى ءتورت باسشىلىق القا شي جينپيڭنىڭ جاڭا ءداۋىر جۇڭگوشا سوتسياليزم يدەياسىن جەتە ۇيرەنۋدى، جەتە ءتۇسىنۋدى، شىنايى تياناقتاندىرۋدى ماڭىزدىنىڭ ماڭىزدىسى ەتە وتىرىپ باستان-اياق ساباقتاستىرىپ، جاپپاي جۇيەلى ۇيرەنىپ، دەر كەزىندە ىلەسىپ ۇيرەنىپ، ىشكەرىلەي ويلانىپ ۇيرەنىپ، ءىس جۇزىندىكپەن بايلانىستىرىپ ۇيرەنىپ، سانالىلىقپەن ۇيرەنىپ، ىرىقتىلىقپەن ۇيرەنىپ، ولشەمگە، ۇلگىگە سانالىلىقپەن تۋرالانىپ، اۋىتقۋدى دەر كەزىندە تۇزەتىپ، ۇيرەنۋدى «بورىش» تان «تۋما قاسيەت»كە اينالدىرىپ، نەگىزگى تاقىرىپتىق تاربيەنىڭ تەرەڭدەۋىن، ساناعا ۇيالاۋىن، ناقتىلانۋىن ىلگەرىلەتىپ، ۇيرەنۋدى،وي جۇگىرتۋدى، قولدانۋدى ساباقتاستىرىپ، تانىمدى، سەنىمدى، ارەكەتتى بىرلىككە كەلتىردى.
ورنالاستىرۋدى الدىمەن جۇرگىزىپ، قىزمەتتى تىڭعىلىقتى ىلگەرىلەتتى. «اۋەلگى ماقساتتى ۇمىتپاۋ، بورىشتى ەستە بەرىك ساقتاۋ» نەگىزگى تاقىرىپتىق تاربيەنىڭ تاربيەلەۋ كۋرسىن ۇيىمداستىرىپ، ءماجىلىس اشىپ تاربيەلەۋ فورماسى ارقىلى نەگىزگى تاقىرىپتىق تاربيە كەڭسەسىندەگى، جەتەكشىلىك ەتۋ گرۋپپاسىنداعى جالپى قىزمەتكەرلەردى شوعىرلى تاربيەلەدى. نەگىزگى تاقىرىپتىق تاربيەنىڭ نىسانا-مىندەتتەرى، نەگىزگى پرينسيبى، جالپى تۇلعالىق ورنالاستىرۋى، ۇيىمدىق باسشىلىعى، سونداي-اق جەتەكشىلىك ەتۋ گرۋپپاسىنىڭ قىزمەت جاۋاپكەرشىلىگى، قىزمەت تالاپتارى سياقتى مازمۇنداردى ەگجەي-تەگجەيلى ءتۇسىندىرىپ، ايماقتا نەگىزگى تاقىرىپتىق تاربيەنىڭ ءساتتى جۇرىلۋىنە كەپىلدىك ەتتى.
رەتتەۋ-تۇزەتۋدى الدىمەن جۇرگىزىپ، ارناۋلى رەتتەۋ-وڭاۋدى ويداعىداي يگەردى. «تۇزەتۋ»دى باستان-اياق ساباقتاستىرىپ، ماسەلەنى رەتتەۋ-تۇزەتۋدەن باستاپ كىرىسىپ، دەرەۋ بايقاپ، دەرەۋ تۇزەتىپ، تاباندا اتقارىپ، تاباندا تۇزەتىپ، ورتالىق كوميتەت پەن اۆتونوميالى رايوندىق پارتكوم تۇراقتاندىرعان ارناۋلى رەتتەۋ-وڭاۋ مىندەتتەرىن تىعىز كوزدەپ، ساقتالعان كورنەكتى ماسەلەلەردى جانە كوكەي تەستى ماسەلەلەردى ءدال تاۋىپ، شىنايى تاۋىپ، ماسەلە تىزىمدىگىن ايقىنداپ، رەتتەۋ-وڭاۋ شاراسىن جاساپ، ماسەلەنى تىڭعىلىقتى تۇزەتۋگە، تۇبەگەيلى تۇزەتۋگە شىنايى كەپىلدىك ەتتى. ايماق اداقتاپ شىققان «وقىتۋشى ءمورالى، وقىتۋشى ستيلى»، «شيپاگەر ءمورالى، شيپاگەر ستيلى»، «جەرلەۋگە قىزمەت وتەۋ» سياقتى 3 جاقتا ورىن تەپكەن كورنەكتى ماسەلەلەردى رەتتەۋ-تۇزەتۋدى ويداعىداي يگەرىپ، ءبىر-بىرلەپ ناقتىلاندىردى، تياناقتاندىردى. ەگىنشى- مالشىلاردىڭ تۇرعىن ءۇي حاۋىپسىزدىگى، كەدەيلىكتەن ارىلتۋدان قامال الۋدىڭ جەتىستىگىن بەكەمدەۋ، جوعارىلاتۋ، اۋىل-قىستاق ورتاسىن تۇتاسپالى رەتتەۋ-وڭاۋ نىسانىن ورىستەتۋ سىندى 3 ناقتى ءىستى، يگى ءىستى ويداعىداي ىستەپ، جىل سوڭىنا دەيىن بەيقۇت ءۇي سالىپ، حالىقتى اۋقاتتاندىرۋ بويىنشا 2822 ءۇي سالۋدى ورىنداپ، ەگىنشى-مالشىلاردىڭ تۇرعىن ءۇيىنىڭ حاۋىپسىز بولۋىنا جانە جەر سىلكىنىسىنە ءتوزۋ ولشەمىنە جەتۋىنە شىنايى كەپىلدىك ەتەدى؛ ارحيۆ تۇرعىزىلىپ، كارتچكالاندىرىلعان كەدەي جان سانىن بەكەمدەۋ، جوعارىلاتۋ قىزمەتىن بار كۇشپەن جاقسى ىستەۋ نەگىزىندە، وڭاي قايتا كەدەيلەسەتىن توپتىڭ كەدەيلىكتەن ورنىقتى ارىلۋىن كورنەكتى تۇردە ويداعىداي يگەرەدى؛ تۇرمىستىق لاس سۋدى جونگە سالۋدى ءتۇيىن ەتكەن اۋىل-قىستاق ورتاسىن تۇتاسپالى رەتتەۋ-وڭاۋ نىسانىن اتقارىپ، جىل سوڭىنا دەيىن 19 قىستاقتىڭ تۇرمىستىق لاس سۋدى بەتالدى ىعىستىرۋ ماسەلەسىن شەشىپ، اۋىل-قىستاقتىڭ قونىس ورتاسى ساپاسىن جوعارىلاتادى.
ايماقتىق ەكولوگيالىق ورتا مەكەمەسى پارتيا باسشىلىق گرۋپپاسىنىڭ شۋجيى، ورىنباسار مەكەمە باستىعى ايدىن اقاتبەك مىنانى ءبىلدىردى: «نەگىزگى تاقىرىپتىق تاربيەنى ورىستەتۋدەگى يدەيالىق سانالىلىقتى، ساياسي سانالىلىقتى، ارەكەت سانالىلىعىن كۇشەيتىپ، نازاردى نىسانا-تالاپقا شوعىرلاندىرىپ، شي جينپيڭنىڭ ەكولوگيالىق وركەنيەت يدەياسىن جاپپاي دايەكتىلەندىرىپ، تياناقتاندىرىپ، نازاردى بۇقارا كوڭىل ءبولىپ وتىرعان قولامتالى، قيىن ماسەلەلەرگە شوعىرلاندىرىپ، ورتالىقتىڭ قورشاعان ورتانى قورعاۋدى باقىلاۋ-تەكسەرۋ گرۋپپاسى اڭىس ەتكەن ماسەلەلەر بويىنشا رەتتەۋ-تۇزەتۋ تەبىنىن ارتتىرىپ، 2020-جىلدىڭ سوڭىنان بۇرىن تۇگەلدەي رەتتەپ-تۇزەتىپ، تىزىمدىكتەن وشىرۋگە كەپىلدىك ەتىپ، لاستانۋدان ساقتانۋدان جانە ونى وڭاۋدان قامال الۋ شايقاسىن ويداعىداي جۇرگىزۋدىڭ ءىس جۇزىندىك ناتيجەسى ارقىلى حالىقتىڭ سەنىمىنە يە بولىپ، جاراسىمدى، ەكولوگياسى كوركەم، قونىستانۋعا جايلى تارباعاتاي قۇرۋ ءۇشىن ۇلەس قوسامىز».
رەداكتورى : ارداق كامالقان قىزى
تورابىمىزدان ماقالا كوشىرەتىن بولساڭىز، توراپ اتىن بەرىپ قويۋدى ۇمىتپاڭىز، بولماسا زاڭدىق جاۋاپكەرلىگىن قۋزاستىرامىز.
مىسالى: «تارباعاتاي اقپارات تورابىنان» الىندى