ۋ ۋىنبين: جەر سىلكىنىسىنە قارسى اتتانىپ،اپاتتان قۇتقارۋداعى قاھارمان جاۋىنگەر

   ۋ ۋىنبيننىڭ سۋرەتى  
   □ شينحۋا اگەنتتىگى تاراتقان

سوڭعى كۇندەردەن بەرى،قۇرلىق ارمياسى 82-جيتۋانجۇنىنىڭ بەلگىلى بىرىككەن لۇيى ءبىر  جاعىنان،ىندەتتەن ساقتانۋ-تىزگىندەۋدى يگەرىپ،ەندى ءبىر جاعىنان،اسكەر جاتتىقتىرىپ،شايقاسقا دايىندالىپ،ىندەتتىڭ اسكەري جاتتىعۋعا ىقپالىن ەڭ جوعارى شەكتە ازايتىپ،اسكەر جاتتىقتىرىپ،شايقاسقا دايىندالۋ مەن   ىندەتتەن ساقتانۋ-تىزگىندەۋدى   «بىردەي اقساتپاۋدى» قۇلشىنا   ورىندادى.

2008-جىلى وسى لۇيدىڭ توركىنى — بۇرىنعى جينان   اسكەري رايونى «يەتيڭ دەربەس تۋانى» سىچۋاننىڭ دۋجياڭيانىنا بارىپ جەر سىلكىنىسىنە قارسى  اتتانىپ،اپاتتان قۇتقارۋعا قاتىناسادى. 26 جاستاعى شىگۋان     ۋ ۋىنبين ءۇرتىس قايراتتانا شايقاسىپ،قالىپتان تىس قالجىراعاندىقتان،جەر سىلكىنىسىنە قارسى اتتانىپ،اپاتتان قۇتقارۋدىڭ    ءبىرىنشى شەبىندە قۇربان بولادى.

بۇل كۇندەرى،ۋ ۋىنبين كوزى تىرىسىندە تۇرعان ليان-دۇي اپتا سايىن «ۋ ۋىنبيننەن ۇيرەنۋدەگى ۇلگىلى جاۋىنگەرلەردى»،اي سايىن «ۋ ۋىنبين سياقتى تاڭداۋلى پارتيا مۇشەلەرىن» سايلايدى. ءار جىلعى چيڭميڭ،ۋ ۋىنبيننىڭ قۇربان بولعانىن ەسكە ءتۇسىرۋ كۇنى سياقتى ماڭىزدى كۇندەردە،ليان-دۇي كوماندير-جاۋىنگەرلەردى پارتياعا كىرۋ سەرتىن قايتا ەسكە الۋعا،  «قۇرىش جاۋىنگەر ۋ ۋىنبين» فيلمىن كورۋگە ۇيىمداستىرىپ، قاھارماندى ەسكە ءتۇسىرىپ، كۇرەس جىگەرىن تاسقىنداتادى.

ۋ ۋىنبين حىنان ولكەسىنىڭ دىڭجوۋ قالاسىنداعى ءبىر اۋىل سايىسكەرى وتباسىندا دۇنيەگە كەلگەن،كىشكەنتايىنان اسكەري كازارمانى اڭساپ ەرجەتكەن. ورتا مەكتەپ بىتىرگەن كەزىندە،ول حىنانداعى ءبىر داشۋەنىڭ ماشينا-ەلەكتردى ءبىر تۇلعالاندىرۋ   ماماندىعىنا قابىلدانسا دا،باتىلدىقپەن اسكەرگە بارۋدى تاڭدايدى.

قوسىنعا قاتىناسقاننان كەيىن،  ۋ ۋىنبين بۇرىنعى جينان اسكەري رايونى «يەتيڭ دەربەس تۋانى» 1-يىڭىنىڭ 2-ليانىنا بولىنەدى —بۇل ءارى قىزىل ارميانىڭ ۇزاق جورىعىندا «لۋديڭ كوپىرىن لەزدە العان 22 باتىر» شىققان ليان-دۇي-دى.

ۋ ۋىنبين اسكەري ىستەر   شەبەرلىگىنە جالىقپاي جاتتىعىپ،اسكەري ىستەر بىلىمدەرىن ۇڭىلە زەرتتەپ،عىلىم،مادەنيەت ۇيرەنىپ،ءبىر تاڭداۋلى اسكەري بولۋدى مۇرات ەتەدى.

2003-جىلى 5-ايداعى ماماندىق باعالاۋىندا،3 اي عانا جاتتىعۋدان وتكەن ۋ ۋىنبين زەڭبىرەكشىلىك ماماندىعىنىڭ بارلىق نەگىزگى جاتتىعۋ مازمۇندارىن  جەتىك يگەرەدى. سودان كەيىنگى تۇتاس تۋانداعى «قۇرىش ارميا ساۋىتى» اسكەري ىستەر ونەر  باسەكەسىندە،ول «زەڭبىرەكشىلەردىڭ جىلدام نىساناعا الۋ بانىندا» بىرىنشىلىكتى جەڭىپ الادى.

5-ايدىڭ 29-كۇنى «لۋديڭ كوپىرىن لەزدە الۋ جەڭىسىن ەسكە ءتۇسىرۋ كۇنى» ءارى «قىزىل  2-لياننىڭ» «جاڭا داۋىردەگى  22 باتىردى» باعالاۋ قيمىلىن   ورىستەتۋ كۇنى.

قيمىل ورىستەتىلگەننەن بەرى، «باتىر» بولىپ سايلانعاندار تۇگەلدەي ساقا جاۋىنگەرلەر بولاتىن،وسى تاريح تەك ۋ ۋىنبينگە كەلگەندە عانا وزگەرتىلىپ جازىلدى — 2003-جىلى جاڭا اسكەر ۋ ۋىنبين ليان-دۇي تاريحىنان بەرگى تۇڭعىش رەت جارتى جىلدىق اسكەر ستاجىمەن «جاڭا   داۋىردەگى 22 باتىر» بولىپ  سايلاندى.

2005-جىلى 7-ايدا ۋ ۋىنبين تۇتاس تۋان بويىنشا بىرىنشىلىك ناتيجەمەن ازاتتىق ارميا ينفورماتسيا ينجەنەرياسى داشۋەسى  ولشەۋ-سىزۋ شۋەيۋانى كوماندير-جاۋىنگەرلەر جوعارى تەحنيكۋم  كلاسىنا قابىلدانىپ،ءوزىنىڭ   اسكەري مەكتەپ ارمانىن جۇزەگە اسىردى.

2008-جىلى 5-ايدىڭ 13-كۇنى تاڭعا جۋىق،ۋ ۋىنبين تۇرعان اسكەري ءبولىم سىچۋانداعى جەر سىلكىنىسى اپاتى تۋعان   وڭىرگە بارىپ،جەر سىلكىنىسىنە قارسى اتتانىپ،اپاتتان قۇتقارۋ مىندەتىن اتقارۋ بۇيرىعىن تاپسىرىپ الادى،ءاسىلى ليان-دۇي قورعانىستا قالۋعا ورنالاستىرعان      ۋ ۋىنبين ىرىقتىلىقپەن ءوتىنىش ەتىپ،اپات تۋعان وڭىرگە اتتانادى.

اپات تۋعان وڭىرگە بارعان سوڭ،ۋ ۋىنبين مەن جاۋىنگەر سەرىكتەرى باستان-اياق جەر سىلكىنىسىنە قارسى اتتانىپ،اپاتتان قۇتقارۋدىڭ ءبىرىنشى شەبىندە قايراتتانا شايقاس جاسايدى.   بۇقارانى حاۋىپسىز جەرگە     كوشىرۋدە ول اۋىر جۇك ارقالاۋدا الدا جۇرەدى؛اپاتقا ۇشىراعان  ۇشاقتى ىزدەپ ءجۇرىپ قۇتقارۋدا،ول حاۋىپ-قاتەردەن تايسالماي،ىلگەرىندى-كەيىندى 3 رەت بەتكەيدەن دومالاپ كەتەدى؛   اپاتتان كەيىنگى قايتا قۇرۋدا،ول ءبىر ءوزى بىرنەشە ادامنىڭ   جۇمىسىن ىستەپ،دەنەسىنىڭ نەشە جەرى جارالانادى. الايدا ول تەرىن ءسۇرتىپ تاستاپ،قايراتتانا شايقاس جاساپ،جان قيارلىقپەن قىزمەت ىستەپ،ەشقاشان ارىپ-شارشادىم دەمەيدى.

مىندەت اتقارۋ بارىسىندا،     ۋ ۋىنبين باستان-اياق ەڭ ازاپتى،ەڭ جاپالى ءبىرىنشى شەپتەن تاپجىلماي،جاۋىنگەر سەرىكتەرى جاعىنان «بۇزىلمايتىن بۇراۋىش» اتانادى.

6-ايدىڭ 9-كۇنى ليان-دۇي اپات تۋعان وڭىردەگى بۇقارانىڭ ساكى ورناتۋىنا كومەكتەسۋ جونىندە بۇيرىق تۇسىرەدى،ۋ ۋىنبين تالاسىپ ءجۇرىپ وسى ەڭ جاپالى بەنت بۇراۋ مىندەتىن ۇستىنە الادى،قولقابى جىرتىلىپ  قالسا دا،«جالاڭ قولىمەن» جۇمىسىن   جالعاستىرىپ،قولدارى ويىلىپ قالادى. جاۋىنگەر سەرىكتەرى وعان دەمالىپ الۋدى ايتسا دا،ول:    «ەشتەڭە ەتپەيدى،ءبىز توسەكتى ءبىر مينۋت ەرتە ورناتىپ بولساق،بۇقارا ءبىر مينۋت ازاپتى   از شەگەدى»،- دەيدى.

ءبىر كۇندە تۇتاس ليان 800دەن استام ساكى ورناتسا،      ۋ ۋىنبيننىڭ ءوزى 50 دەن استام ساكى ورناتىپ،1400 دەن استام بەنت بۇرايدى. جاۋىنگەر سەرىكتەرى نەلىكتەن وسىنشا تەز ىستەگەنىن سۇراعاندا،ول ويىلىپ  قالعان قولىن كوتەرىپ تۇرىپ،   ماقتانىشپەن: «مىنە،ءبىزدىڭ   قۇرىش ارميامىزدا وسىنداي ەكى قۇرىش قول بار!» دەيدى.

6-ايدىڭ 17-كۇنى كەشتە ۇزدىكسىز نەشە كۇن ارىپ-شارشاعان ۋ ۋىنبين مەن جاۋىنگەر سەرىكتەرى تاعى دا جىلجىمالى تاقتاي ۇيلەردى سوگۋ مىندەتىن اتقارادى. مىندەت اياقتاعاننان  كەيىن،ول دەمالىس ۋاقىتىنان باز كەشىپ،تاعى دا باسقا بان-پايلەردەگى جاۋىنگەر سەرىكتەرىنىڭ كولىكتەن جۇك ءتۇسىرۋ جۇمىسىنا كومەكتەسەدى. سول كۇنى كەشكى ساعات 9 مولشەرىندە،ۋ ۋىنبين قالىپتان تىس قالجىراعاندىقتان،وكپەسىنەن قان شىعىپ،قۇتقارۋ ءونىم بەرمەي،داڭقپەن قۇربان بولادى.

وسى كۇنى ۋ ۋىنبيننىڭ داشۋە  ءبىتىرۋ كۋالىگىن الۋىنا نەبارى 12 كۇن عانا قالعان ەدى.

وسى جىلى ول ورتالىق اسكەري ىستەر كوميتەتى جاعىنان «جەر سىلكىنىسىنە قارسى اتتانىپ،اپاتتان قۇتقارۋداعى قاھارمان جاۋىنگەر» داڭق اتاعىنا يە بولدى.




رەداكتورى : ارداق كامالقان قىزى
 
تورابىمىزدان ماقالا كوشىرەتىن بولساڭىز، توراپ اتىن بەرىپ قويۋدى ۇمىتپاڭىز، بولماسا زاڭدىق جاۋاپكەرلىگىن قۋزاستىرامىز.
مىسالى: «تارباعاتاي اقپارات تورابىنان» الىندى