□ءتىلشىمىز داي جياۋمەي
ەرىكتى ءتىلشى نۇرلانت
159 ۇيدەگى 556 مالشى تاۋدان كوشىپ ءتۇسىپ،قالاعا قونىس تەۋىپ،جۇمىستانىپ،كەدەيلىكتەن ارىلدى... جاڭا جىل كەلىسىمەن قوبىقسارى موڭعۇل اۆتونوميالى اۋدانى قوبىقسارى قالاشىعى بايىنتولاعاي الەۋمەتتىك اۋماعىنا قاراستى بومباحۋايۋان شاعىن اۋماعىندا تىرشىلىك تىنىسى جالىنداي ءتۇسىپ،كوشىپ كەلگەن ەگىنشى-مالشىلار شىت جاڭا بەينەمەن دوڭگەلەك داۋلەتتىلىككە قاراي ارشىندى قادام تاستادى.
بيىل 53 جاستاعى اقگۇل اقىلبەك قوبىقسارى اۋدانى تەكپىسۋ اۋىلىنىڭ ارحيۆ تۇرعىزىلىپ،كارتچكالاندىرىلعان كەدەي تۇرعىنى بولاتىن،مەملەكەتتىڭ حالىققا تيىمدىلىك جاساۋ ساياساتىنىڭ سۇيەمەلدەۋىندە 2016-جىلى 6-ايدا كەدەيلىكتەن ارىلىپ،2018-جىلى بومباحۋايۋان شاعىن اۋماعىنا كوشىپ كەلگەن. جانىنان اقشا شىعارماي-اق كەڭ دە جارىق قابات ۇيگە كوشىپ كىرەتىنىن 3 جىلدىڭ الدىندا ول مۇلدە ويلاماعان بولاتىن.
«2018-جىلى قىستاقتان قالاشىققا كوشىپ كەلگەندە مەملەكەت بىزگە جاڭا قابات ءۇيدى تەگىن بەرۋمەن بىرگە،توك،سۋ،جىلۋ قۇرىلعىلارىن جانە تابيعي گازىن ورناتىپ بەردى،قىستاقتا وتىرعان ۇيىمىزبەن سالىستىرعاندا مىنا ءۇيىمىز،شىنىندا،كەرەمەت بولدى،بالالاردىڭ وقۋىنا دا قولايلى» دەدى اقگۇل.
تاياۋدا اقگۇل اۋىل شارۋاشىلىعى ونىمدەرى بازارىنان بالىق،ەت، جۇمىرتقا،اسجاپىراق جانە قانت-كامپيت ساتىپ الدى،ول: «بۇرىن قىستاقتا تۇرعان كەزىمىزدە ءبىر ءۇيلى جاننىڭ جىلدىق كىرىسىن قوسقاندا 5 مىڭ يۋانعا دا جەتپەيتىن. قونىس جاڭالاپ كەدەيلەردى سۇيەمەلدەۋ بويىنشا تاۋدان كوشىپ تۇسكەنىمىزگە 3 جىل بولدى. شاعىن اۋماققا كوشىپ كەلگەن سوڭ دۇكەن اشتىم،جۇبايىم قالادا جۇمىس ىستەيدى،ەكەۋىمىز ايىنا 7 مىڭ يۋاننىڭ ۇستىندە كىرىس كىرگىزەمىز» دەدى.
قونىس جاڭالاۋ — ءتاسىل، كەدەيلىكتەن ارىلۋ — ماقسات. كوشى-قون تەك جاعراپيالىق ورىن جاعىنداعى قونىس اۋدارۋ عانا بولىپ قالماستان،قايتا ءوندىرىس،تۇرمىس ءتاسىلىن جاڭالاۋ بولماق. بايىنتولاعاي الەۋمەتتىك اۋماعى «كوشىپ شىعا الۋ» نەگىزىندە كوشىرىلگەن بۇقارانى دەمەۋ تەبىنىن شىنايى ارتتىرىپ، شەبەرلىككە باۋلۋ،جۇمىستاندىرۋ، شارۋاشىلىق قۇرۋىن سۇيەمەلدەۋ سياقتى ادىستەر ارقىلى بۇقارانىڭ جۇمىستانۋ ارناسىن كەڭەيتۋىنە كومەكتەسىپ،كوشىرىلگەن بۇقارانىڭ جاقىن ماڭنان جۇمىستانىپ،ءۇيىنىڭ ىرگەسىنەن كىرىس كوزىن اشۋىنا مۇمكىندىك جاراتتى.
اقگۇل بۇرىننان كەستە تىگۋگە شەبەر بولاتىن،قونىس جاڭالاۋ عيماراتىنا كوشىپ كىرگەننەن كەيىن قابات ۇيدە كەستەشىلىكپەن شۇعىلدانۋ قولايسىز بولىپ،كىرىس كوزى ءۇزىلىپ قالعان ەدى. الەۋمەتتىك اۋماق كادرى بۇل جاعدايدان حاباردار بولعاننان كەيىن وعان ۇيلەسىمدى ورىن قاراستىرىپ،كەستەشىلىك دۇكەن اشۋىنا بەلسەنە كومەكتەستى. سونىمەن بىرگە،كەدەيلەردى سۇيەمەلدەۋ نىسان قارجىسىنا قول جەتكىزىپ،14 كەستە تىگۋ ماشيناسىن ساتىپ الىپ،وعان تەگىن پايدالانۋعا بەردى.
اقگۇل: «بىلتىر 5-ايدا كەستەشىلىك دۇكەن اشىپ،سول جىلدىڭ وزىندە 35 مىڭ يۋان كىرىس كىرگىزدىم،مەملەكەتتىڭ ابزال ساياساتى مەن الەۋمەتتىك اۋماق كادرلارىنىڭ كومەگىنە ەرەكشە العىس ايتامىن» دەدى.
ءوز كۇشىنە سۇيەنىپ شارۋاشىلىق قۇرۋدان تابىسقا جەتۋى اقگۇلدىڭ جىگەرىن تاسقىنداتا ءتۇستى. «بىلتىر كۇزدە دۇكەنگە جانە دە 5 جۇمىسشى الدىم،بارلىعى قىستاقتاعى ارحيۆ تۇرعىزىلىپ،كارتچكالاندىرىلعان كەدەي تۇرعىن،اپەكە-سىڭلىلەرىمدى بىرگە اقشا تاۋىپ،اۋقاتتانۋعا باستاعىم كەلەدى» دەدى ول.
اقگۇلمەن ءبىر شاعىن اۋماقتا تۇراتىن ەرسىنگۇل قايىرقان كوشىپ كەلگەننەن كەيىن جۇمىسسىز جۇرگەن بولاتىن،كەستەشىلىك دۇكەنى اشىلعاننان كەيىن دۇكەنگە كەلىپ كەستەشىلىك ۇيرەندى. ول: «مەن اقگۇل اپايدان كوپ نارسە ۇيرەندىم،قازىر كوپتەگەن كەستەلى بۇيىمداردى ءوزىم تىگىپ،كىرىس تابا الاتىن بولدىم» دەدى.
بايىنتولاعاي الەۋمەتتىك اۋماعى پارتيا ياچەيكاسىنىڭ شۋجيى نازيگۇل ورازبەك: «قونىس جاڭالاپ كوشىرىلگەندەر شاعىن اۋماققا قونىستانعاننان بەرى الەۋمەتتىك اۋماق كادرلارى ولاردىڭ يدەيالىق جاعدايى،وقۋ ماعلۇماتى جانە ەڭبەك قابىلەتى سياقتى احۋالدارىن دەر كەزىندە يەلەپ،‹تاماق كەستەسى› ۇلگىسىندە قىزمەت وتەۋدى جۇزەگە اسىرىپ،ولاردىڭ جۇمىستانۋ،شارۋاشىلىق قۇرۋ ماسەلەسىن شەشتى ءارى كەدەيلەردى سۇيەمەلدەۋدىڭ باياندى مەحانيزمىن ورناتىپ، كەمەلدەندىرىپ،بۇقارانىڭ ‹كوشىپ شىعا الۋىنا،تۇراقتاپ قونىستانۋىنا، بايي الۋىنا› شىنايى كەپىلدىك ەتتى» دەدى.
قوبىقسارى اۋدانى اۆتونوميالى رايون دارەجەلى كەدەيلەردى سۇيەمەلدەۋ-وركەندەتۋدەگى ءتۇيىندى اۋدان بولىپ،بۇكىل اۋداندا 53 كەدەي قىستاق،ارحيۆ تۇرعىزىلىپ،كارتچكالاندىرىلعان 1023 كەدەي وتباسى،2939 كەدەي تۇرعىن بار بولاتىن. «13-بەسجىلدىقتان» بەرى قوبىقسارى اۋدانى قونىس جاڭالاپ،كەدەيلەردى سۇيەمەلدەۋ بويىنشا كوشىرۋ،كاسىپ سالاسى ارقىلى كەدەيلەردى سۇيەمەلدەۋ،نەگىزدىك قۇرىلعى قۇرىلىسى سياقتى نىسان قۇرىلىستارىن تىعىز توڭىرەكتەي وتىرىپ،بار كۇشپەن كەدەيلىكتەن ارىلتۋدى جەبەپ،قايتا كەدەيلەسۋدەن ساقتانىپ،كەدەيلەسۋدىڭ الدىن الىپ،كەدەيلىكتەن ارىلتۋدان قامال الۋدىڭ نىسانا-مىندەتتەرىن جوعارى ساپامەن ورىندادى.
2015-جىلى 12-ايدا قوبىقسارى اۋدانى شينجياڭداعى العاشقى توپتا كەدەيلىك قالپاعىن الىپ تاستاعان اۋداندار قاتارىنان ورىن الىپ، 2017-جىلى 12-ايدا رەسمي تۇردە كەدەيلىك قالپاعى الىنىپ،كەدەيلىك تىزىمىنەن شىعارىلىپ،ارحيۆ تۇرعىزىلىپ،كارتچكالاندىرىلعان 1023 كەدەي وتباسى تۇگەلدەي كەدەيلىكتەن ارىلدى.
رەداكتورى : ارداق كامالقان قىزى
تورابىمىزدان ماقالا كوشىرەتىن بولساڭىز، توراپ اتىن بەرىپ قويۋدى ۇمىتپاڭىز، بولماسا زاڭدىق جاۋاپكەرلىگىن قۋزاستىرامىز.
مىسالى: «تارباعاتاي اقپارات تورابىنان» الىندى