ونەردىڭ بيىگىنەن كورىنگەن ونەر

    «عالامنىڭ شىراعى _ كۇن، ادامنىڭ شىراعى _ ءبىلىم» دەپ دانا حالقىمىز بەكەر ايتپاعان-اۋ. بۇگىنگى تاڭدا جاس بولسادا عىلىمعا ەرتە ۇڭىلگەن، عىلىمنىڭ بيىگىنە قانات قاققان ونەر جەڭىس ۇلى 1998-جىلى  تولى اۋدانى كۇپ اۋىلى سارى وزەك قىستاعىنداعى مالشى وتباسىندا دۇنيەگە كەلگەن. ول 2005-جىلى  تولى اۋداندىق  2-باستاۋىش  مەكتەپكە ءتۇسىپ، ۇزدىك ناتيجەمەن تامامدايدى. 2011-جىلى تولى اۋداندىق 1-ورتا مەكتەپكە ءتۇسىپ  وقۋىن جالعاستىرادى. زەردەلى دە قاجىرلى ونەر ءوزىنىڭ قىزعىندىلىعى ارقىلى 1-ورتا مەكتەپتىڭ تاپقىرلىق كلاسىنا ساباققا قاتىناسىپ، ەرلان  مۇعالىمنىڭ  جەتەكشىلىگىندە  ءتۇرلى  جاسامپازدىق جاراتۋ  جونىندەگى بىلىمدەردى  ۇيرەنەدى. ءسويتىپ، بالالار ويىنشىق ماشيناسىن تاپقىرلايدى دا 2011-جىلى قىركۇيەكتە مەملەكەتتىك ءبىلىم مەنشىگى ۇقىعى  مەكەمەسىنىڭ ساراپتاۋىنا جولداپ، 2012-جىلى اقپاندا پاتەنت كۋالىگىن الادى. 2014-جىلى ايماقتىق وسپىرىمدەر جارىسىنا قاتىناسىپ، 1-دارەجەلى سيلىق يەگەرى بولىپ، مەملەكەتتىك جارىسقا جولداما الادى. بۇل بالالار ويىنشىق ماشيناسى كەڭىستىكتە قۇلاماي جۇرە الادى ءارى ءجۇرۋ قاعيداسى دا وتە قىزىقتى. وسپىرىمدەردى جاڭا زامانعا جەتەلەيدى.

    ونەر ءوزى ون مىڭ يۋان قاراجات شىعارىپ، 2-رەت توكپەن دە، ماتورمەن دە جۇرەتىن قوس ەنەرگيالى ماشينانى تاپقىرلاپ شىعادى. ماشينانى مايدانعا ءوزى ايداپ كىرىپ، مايدانداعى ەلىمىزدەن جانە ءار مەملەكەتتەن كەلگەن باعالاۋشىلاردى، كورەرمەندەردى تاڭ  قالدىرادى. 2012-جىلعا كەلگەندە بۇل ماشينانى قولدانىلمالى ىستەتۋگە بولاتىن ەتىپ جاساپ شىعادى. ماشينانىڭ باستى ەرەكشەلىگى اۋىلعا شىققاندا مايمەن، ال قالادا توكپەن ءجۇرىپ،   ورتانى لاستامايدى، ەنەرگيا ۇنەمدەيدى. بۇنى 2013-جىلى  مەملەكەتتىك ءبىلىم مەنشىگى ۇقىعى مەكەمەسىنىڭ ساراپتاۋىنا جولداپ، سول جىلى قاراشادا پاتەنت  ۇقىعىن الادى.   كورەرمەندەردىڭ  قالاۋىنان  شىعىپ، اۆتونوميالى رايون جاعىنان 1-دارەجەلى سيلىققا قول جەتكىزەدى.

  3 -رەت ونەر ساقال العىش اسپابىن تاپقىرلاعان. 2012-جىلى قىركۇيەكتە مەملەكەتتىك ءبىلىم مەنشىگى ۇقىعى  مەكەمەسىنىڭ ساراپتاۋىنا جولداپ، 2012-جىلى قاراشادا پاتەنت ۇقىعىن الادى. بۇل ساقال العىشتىڭ باستى ەرەكشەلىگى: ءوزى كىشكەنە، الىپ جۇرۋگە قولايلى ءارى تەلەفون سىمىنا تىكە جالعاپ ىستەتۋگە دە بولادى.

  ونەر تاعى ءۇش تاپقىرلىعىن 2015-جىلى ءساۋىردىڭ سوڭىندا باسەكەگە قاتىناستىرىپ، پاتەنتتىك ۇقىققا ءوتىنىش ەتپەك، ياعني كۇرەك جانە كۇبە. ەرەكشەلىگى: قاردى     يتەرىپ بولعان سوڭ كۇرەك ەتىپ كىشىرەيتىپ، قاردى لاقتىرۋعا بولادى. ەندى ءبىرى، وتپەن   اشىلاتىن قاقپا. ەرەكشەلىگى: وت  جاققاندا  قاقپا وزدىگىنەن اشىلادى، ەشقانداي كۇش قاجەت ەتپەيدى. بۇل كورگىزبەگە عانا قويۋعا جانە زەرتتەۋگە پايدالانىلادى.  ول جانە تاماقتىڭ ءبىر   ءتۇرى _ قولدانبا جاساۋ ماشيناسىن تاپقىرلاعان. بۇل ماشينا يلەنگەن ۇندى قولمەن باسىپ وتىرعاننان الدەقايدا قولايلى، ياعني ماشيناعا  يلەنگەن ۇندى سالساڭىز، ءبىر جولدا ون تالدان قولدانبا باسىپ شىعارىپ بەرەدى. بۇدان سىرت، ءسۇت ىسىتاتىن اسپاپ تاپقىرلاعان. ەرەكشەلىگى: بۇعان ءسۇت قۇيىلعان  قۇمىرانى ەكى  مينۋت سالىپ قويسا، دەرەۋ ءدال بابىندا جىلىتادى دا ۋاقىت جاعىنان ۇتۋعا بولادى.

     ءيا، « اقىل، ءبىلىم قوس قاناتى ادامنىڭ، ءىسىن بىلەر، ءتىلىن بىلەر عالامنىڭ» دەگەندەي، ونەردىڭ الداعى جەردە بۇدان دا جاقسى ناتيجەگە قول جەتكىزۋىنە  تىلەكتەستىك بىلدىرەمىز.

سۋرەتتە: ونەر جەڭىس ۇلى



رەداكتورى: الماگۇل اقاتبەك قىزى
 
تورابىمىزدان ماقالا كوشىرەتىن بولساڭىز ، توراپ اتىن بەرىپ قويۋدى ۇمىتپاڭىز، بولماسا زاڭدىق جاۋاپكەرلىگىن قۋزاستىرامىز.
مسالى: «تارباعاتاي اقپارات تورابىنان» الىندى.