ەسكەرە ءجۇر ەسكە الىپ

وجەت ايدارقان ۇلى

قوعامنىڭ قۇستاي ۇشىپ دامۋىنا  ىلەسىپ  كوپ ساندى بۇقارانىڭ تۇرمىس ورەسى جوعارىلادى. وسىعان ساي جۇرتتىڭ قاجەتسىنۋى دە ارتا ءتۇسىپ، مەيلى قالالى جەردە قابات ءۇي العاندار بولسىن،مەيلى قىر قىستاقتاعى جاڭا ءۇي سالىپ نەمەسە بەيقۇت ۇيگە كىرگەندەر بولسىن،ءبارى دە جاپا-تارماعاي  ءۇيىن اشەكەيلەپ كىرۋدە. وسى بارىستا اۋقاتى جەتكەندەر نەداۋىر قوماقتى قارجى جۇمساپ  ءۇيىن اشەكەيلەسە، ال كەيبىر كىرىسى تومەن وتباسى ءوز اۋقاتىمىن ساناسپاي،وزگەمەن قارا تالاسىپ، ەرەكشە اشەكەيلەيمىن دەپ قارىزعا بۋىلىپ،سول ءۇيىن قىستا جىلىتۋعا  كومىر ساتىپ  الا الماي، جازدا پايدالاناتىن ەكى اۋىزدى كىلەت ۇيدە وتىرعاندارى دا جوق   ەمەس.

جاڭا ءۇي بولعاسىن داۋىرگە ساي اشەكەيلەۋ ورىندى، ءبىراق  شامانى شاقتاۋ  كەرەك. ءۇيىنىڭ ءىشى جالتىراپ،تۇرمىسى قالتىراپ تۇرسا  ونىڭ نە ءسانى بار. سوناۋ 70-جىلدارى دودەگەسىنەن  تىشقان  جورعالاسا قۇم ساۋىلاتىن جەر كەپەدە دە  وشارلى جانمەن وتىرمادىق پا. ول زامان مەن بۇل  زامان وقسامايدى دەگەنمەن، وتكەن  كۇنگە  قايىرىلا قاراپ،بۇگىنگى باياشاتتى كۇنىمىزگە شۇكىرشىلىك ەتىپ، كورپەمىزگە قاراي كوسىلگەنىمىز ءجون. ءبىزدىڭ ءۇي  اشەكەيلەۋىمىز تىم شەكتەن اسىپ كەتپەۋدەن  سىرت،وزىندىك سالت-سانامىزعا دا قۇرمەت ەتكەنىمىز ابزال. بۇلاي دەيتىنىم،كەي وتباسىنا بارساڭىز ارقاردىڭ،تاۋ ەشكىنىڭ  نە  قوشقاردىڭ،اتان سەركەنىڭ باس سۇيەگىن قوناق ءۇيدىڭ قاق تورىنە اشەكەيلەپ ءىلىپ قويادى. بۇل  استە دۇرىس   ەمەس . سەبەبى،ۇلتىمىز  قوڭىر اڭدى  اۋلاپ ۇستاعان سوڭ باسىن كەسىپ سول جەرگە تاستاپ كەتەتىن. استە  اڭنىڭ باسىن اۋىلعا اكەلمەگەن. پاراساتتى بابالارىمىز ءارقانداي ءبىر ىرىم-تيىمداردى نەگىزسىز جاراتپاعان عوي. ءاسىلى، مۇندا بەلگىلىءبىر  ىرىم، جوسىن بار بولۋى مۇمكىن.  ۇلتىمىز ‹‹باس ساقتاعانشا،تاس ساقتا››،‹‹باس ارتقانشا،تاس ارت ›› دەپ ءتالىم بەرىپ، اناۋ  تۇزدەن اۋلاعان اڭنىڭ باسىن بىلاي قويعاندا، وتباسىنا دا سويىلعان مالدىڭ باسىن دا ۇزاق ساقتاماۋدى ەسكەرتەدى. مەيلى ارقار،تاۋ ەشكى باسى بولسىن،مەيلى قوشقار،اتان سەركەنىڭ باسى بولسىن،ونى تورگە ءىلىپ قويعاندا ۇيگە قانشا كورىك بەرەدى؟ ونىڭ ورنىنا وقالى تون،دومبىرا، سارالا  قامشى سياقتى  اتا مۇرالارىمىزدى، يگىلىككە  جارايتىن  بۇيىمداردى نەگە ءىلىپ قويمايسىڭ؟  وسى تەكتەس كوزسىزدىكپەن ىستەگەن جول-جوسىن،ادەت-سالتتارىمىزعا قاراتا اقىن،جازۋشىلارىمىز گازەت، جۋرنالدارىمىزدا سىندارلى سىنىن بەرىپ،تۇزەتۋ ايتسادا ونى ەشكىمىمىز دە ەلەپ-ەسكەرىپ تۇزەتپەدىك. تۇزەتكەننىڭ  ورنىنا  كۇن سايىن جولسىز جوسىندارىمىزدى مولايتا باستادىق.  ءبىز ءارقانداي ءبىر سالت-سانا،

   ءداستۇر،ىرىم-تيىمدارىمىزدىڭ استارىنا ءۇڭىلىپ، ونىڭ عىلميلىعىنا بارىنشا نازار اۋدارۋىمىز كەرەك.  كەي  وتباسىنا بارساڭىز تورىنە ايۋ،قاسقىر، تۇلكى  سياقتى اڭداردىڭ  تەرىسىن ءىلىپ  قويادى، بۇل ءبىزدىڭ ءۇي اشەكەيلەۋىمىزدە ەجەلدەن بار مۇكامالدارىمىز. بۇل  اڭ تەرىلەرى وتباسىنا وزىندىك كورىك بەرۋدەن  سىرت،قاجەت  بولسا كيىم تىگىپ كيۋگە، استىعا توسەنىپ،ۇستىگە جامىلۋعا  بولادى. ال،اناۋ تورگە ءمۇيىزىن  شاڭىراقتاي عىپ ءىلىپ قويعان ارقار مەن تاۋ ەشكىنىڭ قۋ باسىن قاي  قاجەتىڭە جاراتاسىڭ. ۇلتىمىز قۋ باستى جاماندىقتىڭ بەلگىسى دەپ ىرىمداپ ۇيگە زادى ەنگىزبەگەن. ءتىپتىءوزى ۇزاق جىل مىنگەن نەمەسە تالاي-تالاي الامان بايگەدە وزا شاۋىپ جۇلدە العان جۇيرىگىن سويعاندا دا باس تەرىسىن سىلىپ،باسىن شاقپاي بىتەۋ اسىپ،  تازالاپ مۇجىپ اعاش باسىنا  نە جارتاستىڭ  قۋىسىنا  قويىپ  قويادى.

ۇلتىمىزدىڭ اڭشىلىق ونەرى وزگە ۇلتتاردان كەم سوقپايدى ءارى ءتورت تۇلىكتىڭ قىر-سىرىنا كەلگەندە الدىنا جان سالمايدى،سولاي بولا تۇرسادا  ولاردىڭ  قۋ باسىن ءتور  الدىنا قويىپ،وتباسىنىڭ اشەكەي بۇيىمدارى رەتىندە تۇتىنباعان. بۇعان ۇلتىمىزدىڭ اقىل-پاراساتى جەتپەي  وتىرعان جوق. اينالىپ كەلگەندە، ۇلتىمىز پاراساتتى بابالارىمىزدىڭ  جوسىنى مەن ىرىم-تيىمدارىنا  قۇرمەت ەتكەنىن ءارى سول جولمەن جۇرگەنىن كورۋگە بولادى.

ءارقاندايءبىر ۇلتتىڭ ءوز ۇلتىنا ءتان سالت-ساناسى مەن جۇرگەندە عانا مايەكتى  مادەنيەتىن  جالعاپ،سول ۇلتتىڭ ۇرپاعى ەكەنىن ايگىلەي الادى. سول  ءۇشىن ءبىز كوشەلى ويدىڭ كوسەمى دانا بابالارىمىز سالىپ كەتكەن تاماشا جولىنا قۇرمەت ەتىپ، سولار سالعان جولىمەن جۇرسەك، سوندا عانا  ءوزىمىزدى وزگە  ۇلتقا ولمەس ونەگەسى،سارقىلماس سالت-ساناسى بار قازاق دەيتىن ۇلى ۇلتتىڭ ۇرپاعى    ەكەنىمىزدى ايگىلەپ،ۇرپاقتارعا دۇرىس ونەگە كورسەتە الار ەدىك.

رەداكتورى: ارداق كامالقان قىزى
 
تورابىمىزدان ماقالا كوشىرەتىن بولساڭىز ، توراپ اتىن بەرىپ قويۋدى ۇمىتپاڭىز، بولماسا زاڭدىق جاۋاپكەرلىگىن قۋزاستىرامىز.
مسالى: «تارباعاتاي اقپارات تورابىنان» الىندى.