ارزىگۇل ابدەش قىزى
ماقتانۋ، جاقسى اتتانۋ، جاقسى كورىنۋ، جۇرت الدىندا باقىت سەزىمىن جاريالاۋ قازىرگى كۇندە ءۇنحاتتا ەڭ كوپ تارالعان «ناۋقاس» ەكەنى جۇرتقا ايان. ءتىپتى بىرەۋلەر اناسىنىڭ قابىر باسىنا بارىپ قۇران وقىعانىنا دەيىن ءۇنحاتتىڭ دوستار شەڭبەرىنە جامىراتىپ جولداپ جىبەرەدى. وسىدان دامىساق مۇمكىن، جەرلەۋ سالتىن دا جولدايتىندار تابىلادى...
جۋىردا تاعى 35 جاستارداعى ءبىر ايەل ءتۇن اۋا دوستار شەڭبەرىنە جولداعان جولداماسىندا: «ەكەۋ ارا قاربالاستىقتان ۋاقىت شىعارىپ، كوڭىل كوكجيەگىمىزدى كەڭەيتىپ، سىرلاسىپ وتىرمىز» دەپ 2 رۋمكا سىراسىن شىعارىپتى. تاڭ قالدىم...
ونان گورى «ءۇنحاتتىڭ دوستار اياسىندا، شىرىلداعان جاندارىنا شيپا ىزدەگەن جاندارعا ەكەۋ ارا اقىلداسىپ، ‹ەكى قاعاز› جولدادىق، اينالايىندار، بارلىعىمىز بىرلىكتە، قولىمىزدان كەلگەنىنشە، جاقسىلىقتىڭ شۋاعىن شاشايىقشى» دەسە، ەزىلىپ كەتەر ەڭ عوي... ىزگىلىكتەن تەبىرەنبەيتىن كىم بار، ال ادام جانىن اشىندىرىپ، جىلت ەتكەنىن ماقتان ەتىپ، قىل قىسقاسى ىشكەن-جەگەنىنە دەيىن جاريالايتىن ويسىزداردان جيرەنگىڭ كەلەدى.
امەريكالىق ءبىر جىگىت تازالىق بولمەسىندە وتىرىپ، وندا قاعاز قالماعاندىعىن دوستار شەڭبەرىنە جولداعاندا، 20 ادام قاعاز الا كەلىپ وشىرەتتە تۇرسا، ال ەلىمىزدە تازالىق بولمەسىندە قاعاز جوق دەپ ءۇنحات دوستار اياسىنا جولداعان جان جۇزدەگەن قۋاتتاۋلارمەن، تالقىلاۋلارعا يە بولعان ەكەن دەيدى. بۇل ءبىر مىسال بىزدەگى ءۇنحاتتان پايدالانۋدى ءبىر قىرىنان اشا تۇسكەندەي مە، قالاي؟!
ال كەيدە ءوزىڭ قۇندى دەپ جولداعان دۇنيەلەرىڭ سەن جولداپ بولماي جاتىپ، قولداۋعا يە بولا كەتەرىن قايتەرسىڭ؟ سويتسەم، ءۇنحاتتىڭ ىشىندەگى كوپ ماقالانى وقۋدى بىلمەيتىن، نەمەسە وقىماعان، ءۇنحاتتىڭ تەك عانا سول قولداۋ كنوپكاسىن باسۋدى بىلەتىن جاندار دا بارشىلىق ەكەن.
ءيا، اينالامىزدا ۇلكەن ادامنىڭ ءسوزىن سويلەپ، ۇلكەن ويلار ايتىپ، ۇلكەن ادامداردىڭ ءىسىن ىستەپ جۇرگەن قۇربىلاس-زامانداستار قانشاما؟ اسىرەسە،1980-جىلداردان كەيىنگى جاستار ىقىلاس ورازباي ۇلى، ماقسات قيزات ۇلى قاتارلىلاردىڭ كاسىپتەنۋ جولى مەن شىعارماشىلىق ەڭبەكتەرىنىڭ بارى دە القاۋعا، ۇلگى الۋعا تاتيتىن ۇلگىلەر دەسەك ارتىق ەمەس. ءتىپتى قاراپايىم ومىردە، اۋىل-قىستاقتاردا، ەشكىمگە ماقتانباي-اق، ەش پەندەگە كەۋدەسىن كوتەرمەي-اق، اتا-ەنەسىن الاقانىنا سالىپ ايالاپ، وتباسىنىڭ قورمالى، جان جارىنىڭ باعى بولىپ، جۇرت قۇرمەتىنە بولەنىپ وتىرعان كەلىندەرىمىز قانشاما؟ ءۇنحات سىندى بۇگىنگى قوعامدىق قۇبىلىستىڭ الدىندا ءوز السىزدىگىن تانىتىپ،پەندەشىلىگىن بەينەلەپ، الدەكىمدەرگە كوز قىلعانى بەلگىسىز قىلت ەتكەنىن قيالاتىپ جىبەرەتىندىگى قىنجىلتادى. اسىرەسە، جەلىگى باسىلماعان جاستار مەن نازىك جاندىلارىمىزدىڭ قىلىعى... ءبىر ءسات ويلايىقشى، وسى قۇر ماقتاننان نە ۇتتىق؟ قۇلشىنىسىنىڭ ارقاسىندا كاسىپ اشىپ، تەحنيكا تەتىكتەرىن مەڭگەرىپ، تۇشىمدى تۋىندىلار ۇسىنىپ جۇرگەن جانداردىڭ جانىندا ماقتانۋعا حاقىلىمىز با؟ ونان گورى بارلىعىمىز بىرلىكتە، اق مارمارداي ازامات ىستەرىنە ءۇڭىلىپ،سونىڭ ىزدەرىنەن ءوز ءومىر جولدارىمىزعا ساۋلەلى نۇر ىزدەي الساق نەتتى جاندارىم؟! «بولار ەلدىڭ بالاسى ون بەسىندە باسپىن دەر، توزار ەلدىڭ بالاسى وتىزىندا جاسپىن دەر» دەيدى... ەندەشە، اعايىن ءارقاشان قانداي ەڭبەكتەرىڭىزبەن ماقتانۋ تۋرالى ويلانساق ەتتى... وندا، ءۇنحات شەڭبەرى دوستار اياسىنا نە جولداۋ كەرەكتىگىن سەزەر ەدىك -اۋ...
رەداكتورى: پارزانا عادىلبەك قىزى
تورابىمىزدان ماقالا كوشىرەتىن بولساڭىز ، توراپ اتىن بەرىپ قويۋدى ۇمىتپاڭىز، بولماسا زاڭدىق جاۋاپكەرلىگىن قۋزاستىرامىز.
مسالى: «تارباعاتاي اقپارات تورابىنان» الىندى.