قىسقا قايىرىمدار

ەڭ جاقسى ورىنعا وتىرىپ ۇيىقتاپ قالما

لي ءان

ءبىر   كۇنى  شاعىن   قالاشىققا  سەرىك ۇيىرمەسى كەلەدى. ولار جەرلىكتەن ۇساق- تۇيەك جۇمىس ىستەيتىن جۇمىسكەر قابىلداپ، 3 ساعات جۇمىس ىستەپ بەرسە، ارتقى قاتاردان ءبىر بەلەت بەرەتىندىكتەرىن، 6 ساعات جۇمىس ىستەسە، ورتاڭعى قاتاردان بەلەت بەرەتىندىكتەرىن، تولىق ءبىر كۇن جۇمىس ىستەسە، ەڭ الدىڭعى قاتاردىڭ ءدال ورتاسىنان بەلەت بەرەتىندىكتەرىن ايتادى. 

كەمباعال، اعايىندى ەكى بوزبالا تولىق ءبىر كۇن جۇمىس ىستەپ، ەڭ الدىڭعى قاتاردىڭ بەلەتىن الۋعا  رازى  ەكەندىكتەرىن ءبىلدىرىپ، جاپالى قىزمەتكە كىرىسىپ كەتەدى. ولار تاڭ اتقاننان كەش باتقانشا ءبىر ءسات تە دەم الماي جۇمىس ىستەپ، ارالىعىندا ءبىر توقاشتارىن ءبولىپ جەيدى. ءتۇس اۋعاندا اعايىندى ەكەۋى جۇمىستان قاتتى قالجىرايدى، دەسەدە، ەڭ الدىڭعى تاماشا ورىندا وتىرىپ، سەرىك ويىنىن كورۋ سەنىمى ولاردى سەرپىلتكەندەي ەدى. 

كەش بولىپ، اعايىندى ەكەۋى اقىرى سەرىك ويىنىن كورۋ  ورايىنا يە  بولادى.  ول ەكەۋى ءۇستى-باسىن شاڭ باسىپ، الاقاندارى ويىلىپ، تيتىقتاعان كۇيى ەڭ الدىڭعى قاتاردىڭ ءدال ورتاسىندا وتىرعان ەدى. دەسەدە، ويىن جۇرگىزۋشى ساحناعا شىعىپ، كورەرمەندەر قىزۋ قول شاپالاقتاپ جاتقاندا، ەكەۋى الدەقاشان پىرىلداپ ۇيقى  قۇشاعىنا ەنىپ كەتەدى. 

اڭگىمە كىسىنىڭ مۇسىركەۋشىلىگىن قوزعايدى. دەگەنمەن، مۇقيات وي جۇگىرتىپ كورەر بولساق، بۇل ءدال كوپ ساندى ادام ءومىرىنىڭ شاعىن كورىنىسى ەمەس پە؟

تابىسقا جەتۋدىڭ توتە جولى جوق

تاڭ حۇڭ

ءبىر ازامات ادەتتە قىزمەتىنە تىم نەمقۇرايدى قارايدى ەكەن، ول ءبىر كۇنى قوجايىنىنان:

  - ەگەر مەن ءبىر اي تاباندىلىقپەن جاقسى قىزمەت ىستەسەم، قىزمەت  ورنىمدى وسىرەسىز بە؟- دەپ سۇرايدى. قوجايىن:

  - سەنىڭ قويعان سۇراۋىڭ ەسىمە سۋىق ۇيگە قويىلعان تەرمومەتردى ءتۇسىردى. ەگەر ونى قولىڭمەن ۇستاساڭ ونداعى سىناپ باعاناسى جوعارى ورلەيدى، ال وعان بولا ءۇي تيتتەي دە جىلىنبايدى.

   بۇگىنگى تابىس بۇرىنعى قۇلشىنىستاردىڭ جيىنتىعى، ەرتەڭگى تابىس بۇگىنگى قۇلشىنىستان ايرىلمايدى.

قاراپايىم قاعيدا

ۋىڭ ليان

بۇرىنعى زاماندا اشىققان ەكى ادام ءبىر قارتتىڭ قامقورلىعىنا بولەنىپ، ءبىر قارماق پەن ءبىر سەبەت بالىققا يە بولادى. كەلىسىم ارقىلى ولاردىڭ بىرەۋى ءبىر سەبەت بالىق، ەندى ءبىرى قارماقتى الادى. بالىققا يە بولعان ادام سول جەردە وت جاعىپ، بالىق پىسىرىپ، قوماعايلانا  جەيدى، بالىق  ەتىنىڭ ءدامىن سەزىنۋگە دە ۇلگىرمەيدى. بالىقتى جەپ، سورپاسىن دا سارقىپ ءىشىپ الادى دا ەڭ سوڭىندا قۇر سەبەتتىڭ قاسىندا جاتىپ اشتان ولەدى. ال ەندى بىرەۋى قارماعىن كوتەرىپ اشتىققا ءتوزىپ، تەڭىز جاعاسىنا قاراي قايراتتانا جولعا شىعادى. دەسەدە، تەڭىز كوز الدىندا كورىنگەن كەزدە تۇلا بويىنداعى ەڭ اقىرعى كۇش- قايراتى سارقىلىپ، وزەگىن ورتەگەن وكىنىشپەن باقيعا اتتانىپ كەتەدى.

بۇلاردان وزگە تاعى ءبىر ەكى ادام دا ءبىر قاريانىڭ بەرگەن قارماعى مەن ءبىر سەبەت بالىعىنا يە بولادى. ولار ءوز الدارىنا كەتپەي، تەڭىزدى بىرگە ىزدەپ تابۋدى، ءار جولى ءبىر بالىقتان پىسىرىپ جەۋگە كەلىسەدى. ۇزاق جۇرگەن ولار تەڭىز جاعاسىنا جەتەدى دە بالىق اۋلاپ كۇن كورە باستايدى. بىرنەشە جىلدان كەيىن ولار ءۇي سالىپ، ءوز الدارىنا شاڭىراق كوتەرىپ، پەرزەنت سۇيەدى. ءوز الدىنا بالىق اۋلايتىن كەمەگە دە يە بولىپ، باي-باقىتتى تۇرمىس كەشىرەدى.

  كەيدە ءبىر قاراپايىم قاعيدانىڭ ءوزى دە ۇزاق عۇمىرعا جەتەرلىك شاراپاتىن سيلايدى.

بىلەزىك
ۋ جيە
قالتالى ءبىر ايەل ءزىننات بۇيىمدارى دۇكەنىنەن ءبىر-بىرىنەن اۋمايتىن ەكى بىلەزىكتى كورەدى. ءبىرىنىڭ باعاسى 550 يۋان، ەندى ءبىرىنىڭ باعاسى 250 يۋان ەدى. ول بۇعان قاتتى قۋانىپ، قولما-قول 250 يۋاندىق بىلەزىكتى ساتىپ الادى دا ءماز-ءمايرام دۇكەن ەسىگىنەن شىعىپ بارا جاتادى.

ەسىكتەن اتتاپ شىعا بەرە ىشتەگى دۇكەن قىزمەتكەرىنىڭ ەندى ءبىر قىزمەتكەرگە:

- كوردىڭ بە؟ بۇل امالدىڭ ىسكە اسپاي قالعان كەزى بولعان جوق،- دەگەنىن قۇلاعى شالىپ قالدى. 

ارىستان مەن بوكەننىڭ وتباسى تاربيەسى
ليۋ حۇي
   ءار كۇنى، كۇن كوكجيەكتەن كوتەرىلگەن كەزدە، افريكا ساحاراسىنداعى حايۋاناتتار الا شاپقىن بولا باستايدى. ارىستان  كۇشىگىنە: «بالام، سەن اناعۇرلىم تەز جۇگىرۋىڭ كەرەك، ەگەر ەڭ شابان دەگەن بوكەندى دە قۋىپ جەتە المايتىن بولساڭ، اشتان ولەسىڭ» دەسە، تاعى ءبىر جەردە بوكەننىڭ ەنەسى بۇزاۋىنا: «بالام، سەن مىندەتتى تۇردە تەز جۇگىرە الاتىن بولۋىڭ كەرەك. ەگەر ەڭ جۇيرىك دەگەن جولبارىستان دا جۇيرىك بولماساڭ، ولاردىڭ ازۋىندا كەتەسىڭ» دەپ جاتتى.

ءسىزدىڭ دە ەسىڭىزدە بولسىن، شاپشاڭ جۇگىرە العانىڭىزبەن سىزدەن دە وتكەن جۇيرىكتەر بارشىلىق.


اۋدارعان _ قانات جۇماش ۇلى



 
رەداكتورى: ارداق  كامالقان قىزى
 
تورابىمىزدان ماقالا كوشىرەتىن بولساڭىز ، توراپ اتىن بەرىپ قويۋدى ۇمىتپاڭىز، بولماسا زاڭدىق جاۋاپكەرلىگىن قۋزاستىرامىز.
مسالى: «تارباعاتاي اقپارات تورابىنان» الىندى.